
Các tính năng thương mại điện tử gốc trên các nền tảng mạng xã hội đang giúp phân cấp thương mại điện tử, mở ra những cơ hội vô cùng lớn cho các nhà bán hàng.
Trong suốt 40 năm qua, Internet đã trải qua ba làn sóng phát triển chính. Làn sóng đầu tiên làm cho Internet có thể tìm kiếm được, nhờ sự xuất hiện của các công cụ như Yahoo, Altavista, Google, v.v. Làn sóng thứ hai biến nó thành một môi trường kinh doanh nhờ các nền tảng như Amazon và eBay. Làn sóng thứ ba giúp nó trở nên kết nối hơn nhờ các mạng xã hội như Facebook, Twitter, LinkedIn, v.v. Giờ đây, chúng ta đang chứng kiến làn sóng tiếp theo: sự phân cấp của thương mại điện tử.
Khi thương mại điện tử bắt đầu xuất hiện vào những năm 90, các sàn giao dịch như Amazon và eBay đã tạo ra sự tập trung nguồn cung và điều hướng nhu cầu. Hiện nay, các công ty như Shopify hay Stripe cung cấp nền tảng cho các doanh nghiệp và nhà sáng tạo để xây dựng các cửa hàng trực tuyến độc lập. Đồng thời, các sàn giao dịch quảng cáo cũng đang tích hợp các tính năng thương mại điện tử một cách tự nhiên, từ đó thúc đẩy quá trình phân cấp của thương mại điện tử.
Mạng xã hội áp dụng các tính năng thương mại điện tử gốc
Tất cả các mạng xã hội lớn đều đã hoặc đang triển khai các chức năng mua sắm tích hợp ngay trên ứng dụng của họ.
Snapchat
Vào tháng 6/2019, Snapchat đã công bố tính năng mua sắm trực tiếp trên ứng dụng, trở thành mạng xã hội đầu tiên cho phép nhà bán hàng giao dịch trực tiếp ngay trên nền tảng. Kể từ đó, công ty này tiếp tục phát triển công nghệ AR (thực tế tăng cường) để mang đến trải nghiệm mua sắm độc đáo và nâng cao hơn cho người dùng.
Pinterest giới thiệu các tính năng thương mại điện tử tích hợp vào tháng 4/2020, ngay sau khi đại dịch bùng phát:
“Với việc mọi người dành nhiều thời gian ở nhà, các tìm kiếm về cảm hứng mua sắm và hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ đang gia tăng. Trong hai tuần gần đây, lượt tìm kiếm ‘hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ’ trên Pinterest đã tăng gấp 3 lần so với hai tuần trước đó, trong khi lượt tìm kiếm ‘thiết lập văn phòng tại nhà’ tăng 70% khi mọi người tìm kiếm ý tưởng trang trí cho không gian làm việc mới. Các tìm kiếm về quà tặng cho người khác cũng đang tăng lên. Trong hai tuần gần đây, lượt tìm kiếm ‘quà tặng cho nhân viên’ tăng gấp 4 lần và lượt tìm kiếm ‘ý tưởng tặng gói quà’ đã tăng gấp đôi.”
Pinterest đã giới thiệu các tính năng mua sắm trực tiếp từ bảng, tìm kiếm, ghim (pins) và các hướng dẫn phong cách.
Một điểm tương đồng lớn giữa Pinterest và Google là:
97% các tìm kiếm hàng đầu trên Pinterest là các tìm kiếm không có thương hiệu, có nghĩa là người dùng đến Pinterest để tìm kiếm các từ khóa chung chung chứ không phải tên thương hiệu cụ thể, tạo cơ hội bình đẳng cho các doanh nghiệp thuộc mọi quy mô để được khám phá.
Vào tháng 5/2020, Facebook đã công bố một cửa hàng trực tuyến tập trung, cho phép nhà bán hàng và nhà sáng tạo tận dụng Facebook (ứng dụng), Messenger, Instagram và WhatsApp để tương tác với khách hàng. Mark Zuckerberg đã giới thiệu tính năng này qua một video đáng xem, với sự xuất hiện đặc biệt của Tobi Lütke, nhà sáng lập và CEO của Shopify.
“Facebook Shops là một trải nghiệm mua sắm được tối ưu hóa cho thiết bị di động, nơi các doanh nghiệp có thể dễ dàng tạo cửa hàng trực tuyến trên Facebook và Instagram hoàn toàn miễn phí.”
Các công cụ thương mại điện tử đã được tích hợp vào Instagram với các tính năng như:
- Shops: Cửa hàng tùy chỉnh cho phép người dùng mua sắm trực tiếp trên hồ sơ của doanh nghiệp.
- Shopping Tags: Thẻ mô tả sản phẩm từ danh mục hàng hóa, giúp người dùng mua sắm ngay trên website hoặc trong ứng dụng.
- Shop in Explore: Tab mới trong mục Khám phá cho phép người dùng xem nội dung có thể mua sắm từ các thương hiệu và nhà sáng tạo.
- Collections: Bộ sưu tập sản phẩm được các doanh nghiệp sắp xếp để giúp khách hàng dễ dàng tìm kiếm sản phẩm yêu thích.
- Product Detail Page: Trang thông tin chi tiết sản phẩm, lấy dữ liệu từ danh mục sản phẩm của bạn.
- Ads with Product Tags: Quảng cáo có thẻ sản phẩm giúp tăng khả năng tiếp cận và tương tác với nội dung mua sắm.
Youtube
Vào tháng 1/2021, Youtube thông báo rằng họ đang thử nghiệm tính năng mua sắm trực tiếp trong video livestream. Những người sáng tạo nội dung có thể gắn các sản phẩm cụ thể vào video của họ và người xem có thể khám phá chi tiết sản phẩm và đặt mua ngay trong ứng dụng mà không cần phải rời khỏi Youtube.
TikTok
Vào tháng 5/2021, TikTok thông báo rằng họ đang phát triển các tính năng thương mại điện tử tích hợp tương tự như Douyin – phiên bản TikTok tại Trung Quốc, đã đạt 26 tỷ USD doanh thu thương mại điện tử chỉ trong năm đầu tiên.
“TikTok đã bắt đầu làm việc với các nhà bán lẻ ở các thị trường như Anh, với mục tiêu giúp họ bán sản phẩm trực tiếp cho hàng triệu người dùng ngay trong ứng dụng.”
Tại sao bây giờ lại là thời điểm thích hợp?
Đại dịch Covid-19 đã trở thành cú sốc kinh tế lớn nhất trong cuộc đời của chúng ta, thúc đẩy thương mại điện tử phát triển nhanh hơn 10 năm so với dự kiến, mở ra cơ hội mới cho các công ty như Facebook, Shopify và Stripe.
Đồng thời, nền kinh tế sáng tạo và các lo ngại ngày càng tăng về quyền riêng tư cũng đang định hình lại bối cảnh thương mại điện tử. Sự chuyển đổi từ theo dõi bằng cookie sang theo dõi qua trình duyệt của Apple và Google khiến quảng cáo trực tuyến trở nên khó khăn hơn. Thương mại điện tử không gặp phải vấn đề này.
Điều đó có ý nghĩa gì đối với quảng cáo?
Trong buổi báo cáo thu nhập quý 2 năm 2021, Zuckerberg đã tóm tắt rõ ràng:
Chiến lược của chúng tôi là làm chủ toàn bộ hành trình từ việc khám phá đến mua sắm, và cuối cùng là hướng các quảng cáo đến các cửa hàng trên các dịch vụ của chúng tôi.
Các nền tảng mạng xã hội hiện đang di chuyển xuống chuỗi giá trị. Chúng giống như các sàn giao dịch quảng cáo, nhưng quảng cáo chỉ là phương tiện để đạt được mục tiêu cuối cùng: các tính năng thương mại điện tử gốc cho phép nhà bán hàng và nhà sáng tạo xây dựng doanh nghiệp ngay trên nền tảng.
Thương mại điện tử tập trung vs. phi tập trung
Quảng cáo có lẽ sẽ không biến mất hoàn toàn, nhưng các cửa hàng trên mạng xã hội có thể giúp nhiều doanh nghiệp xây dựng cộng đồng và sử dụng các chiến lược tăng trưởng tự nhiên hiệu quả hơn. Thay vì sử dụng quảng cáo để tiếp cận người mua tiềm năng, các nhà bán hàng có thể tận dụng livestream, nội dung, stories, podcast và audio trực tiếp.
Sự phân cấp của thương mại điện tử mở ra một kênh tăng trưởng tự nhiên mới, có thể tiết kiệm chi phí hơn. Kết quả là CPC (giá mỗi lần nhấp) và cạnh tranh SEO có thể giảm bớt, và CAC (chi phí thu hút khách hàng) cũng có thể giảm.
Tôi cho rằng việc các mạng xã hội tập trung vào thương mại điện tử và giảm sự phụ thuộc vào quảng cáo sẽ làm cho Internet trở nên tốt đẹp hơn.